NOW LOADING
Text Size
  • A
  • A
  • A
Color
  • C
  • C
  • C
  • C

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Cili është qëllimi i kësaj rregulloreje?
Rregullorja ka për qëllim zbatimin e rregullave për eliminimin e barrierave arkitektonike në banesat, hapësirat dhe shërbimet publike.
Ku e shtrin Rregullorja aplikimin e saj?
Në të gjitha objektet e reja që ndërtohen në territorin e Republikës së Shqipërisë, qofshin ato objekte publike të ndërtuara me fonde të buxhetit të shtetit apo fonde private, qofshin ato objekte private. Në hapësirat publike dhe ndërtimet e reja me karakter të përkohshëm, ose në hapësirat publike dhe objektet ekzistuese nëse do t’i nënshtrohen rikonstruksionit.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Çfarë parashikon rregullorja në lidhje me objektet ekzistuese që nuk janë objekt ristrukturimi?
Rregullorja përcakton se në ndërtesat dhe hapësirat publike ekzistuese, edhe pse nuk janë objekt ristrukturimi ose riorganizimi funksional, duhet të evidentohen dhe të llogariten të gjitha mundësitë për përshtatje, të cilat mund të përmirësojnë shfrytëzimin në bazë të kërkesave që janë në këtë rregullore. Rregullorja përcakton gjithashtu se rregullat dhe standardet e përcaktuara në të, aplikohen edhe në objektet e banimit publike/private dhe në banesa vetjake, përfshi edhe ato të hapura për publikun.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Cilat janë nivelet e cilësisë së hapësirave të ndërtuara në lidhje me personat me aftësi të kufizuara?
Mundësia e hyrjes shpreh nivelin më të lartë të shfrytëzimit total të hapësirave në mënyrë të drejtpërdrejtë. Mundësia e shfrytëzimit përfaqëson një nivel të mundësisë së kufizuar, të një hyrjeje, të ndërtesës ose të njësive të patundshme, por që lejon mundësinë e krijimit të marrëdhënieve të domosdoshme edhe për personat me aftësi të kufizuara motorike ose ndijuese. Përshtatshmëria është një mundësi hyrjeje e diferencuar që përfaqëson një nivel bazë, me mundësi për t’u përmirësuar.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Cilat janë disa nga detyrimet për sigurimin e aksesueshmërisë për personat me aftësi të kufizuara sipas këtij vendimi?

  • Hapësirat e jashtme që iu përkasin ndërtesave, kushti i domosdoshëm i arritshmërisë quhet i plotësuar nëse ekziston të paktën një rrugë për hyrje në ndërtesë e shfrytëzueshme edhe nga ana e personave me aftësi të kufizuar, përdorues të karrigeve me rrota dhe ndijues.
  • Rrugët në hapësirat e jashtme, që të çojnë tek hyrja e ndërtesave, duhet të paktën një prej tyre të parashikohet me karakteristikat që lejon lëvizjen e personave me aftësi të kufizuara ose paaftësi lëvizëse dhe t'u garantojë atyre përdorimin e pajisjeve, të parkimeve dhe të shërbimeve të vendosura jashtë ndërtesës.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

  • Rrugët duhet të sigurojnë një ecje sa më të rehatshme dhe të lehtë për në hyrje të ndërtesës pa ngushtime, pajisje, pengesa të natyrave të ndryshme të cilat zvogëlojnë gjerësinë e kalimit ose që mund t’i shkaktojnë dëmtime fizike përdoruesit të karriges me rrota.
  • Shkallët në hyrjet e jashtme të godinave, duhet të kenë parmakë anësore dhe parmakë të ndërmjetëm për mbështetje, kur gjerësia e tyre është më e madhe se 250cm.
  • Institucioni duhet të ketë ndërtuar në hyrje të godinës një platformë të pjerrët (ramp) që bën të mundur në mënyrë të veçantë hyrjen e personave që janë përdorues të karriges me rrota.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Parkimi

  • Parkimet duhet të vendosen në masën minimale 1 në çdo 50 vende makinash, me gjerësi jo më të vogël se 320 cm dhe e rezervuar falas për makinat e personave me aftësi të kufizuara.
  • Të ashtuquajtura vende makinash, të sinjalizuara, caktohen në ngjitje të vendkalimeve të këmbësorëve dhe në afërsi të hyrjes së ndërtesave ose pajisjeve.
  • Me qëllim lehtësimin e transferimit të personit në karrige me rrota në kushte të njëjta atmosferike, preferohet që vendet e makinave të rezervuara të jenë të pajisura me mbulesë.
  • Vendparkimi duhet të vendoset afër hyrjes së ndërtesës. Vendparkimi për automjete, kur parkimi bëhet pjerrtas apo për së gjati në raport me trotuarin për këmbësorët, madhësia e tij duhet të jetë 370 x 500 cm. Në se vendparkimi është për dy makina madhësia e tij duhet të jetë 590 x 500 cm me distancë ndërmjet tyre 150 cm.
  • Dalja nga vendparkimi dhe hyrja në trotuaret e këmbësorëve kryhet me një pjerrësi 10% dhe gjerësi 120 cm.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Sinjalistika në ndërtesa

  • Sinjalistika në ndërtesa dhe nëpër hapësirat e arritshme duhet të vendoset në mënyrë të dukshme që të shihen lehtësisht tabelat me udhëzime për orientimin dhe shfrytëzimin e hapësirave të ndërtuara, duke dhënë informacionet e duhura mbi mënyrën e hyrjes nga personat me aftësi të kufizuara ose paaftësi lëvizëse.
  • Nëpër ndërtesat e hapura për publikun duhet të vendoset një sistem shenjash që të tregojnë aktivitetet kryesore që zhvillohen dhe rrugët e nevojshme për t’i arritur. Për ata që kanë aftësi të kufizuar në shikim duhen vendosur pajisje fonike për treguesit e dhënë ose tabela qendrore të shkruara me alfabetin Braille. Në përgjithësi, çdo situatë rreziku duhet të jetë e dallueshme edhe nëpërmjet shenjave sinjalizuese dhe mjeteve referuese, si ato zanore ashtu edhe shikuese.

Vendimin Nr.1503, datë 19.11.2008 rregulloren “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Platforma e pjerrët (rampa):

  • Në hyrje të godinës duhet të ketë një platformë të pjerrët (rampë) gjerësia e të cilës dhe e shesh pushimeve duhet të lejojë kalimin në të njëjtën kohë të dy personave ose kalimin horizontal të një barele, me një pjerrësi maksimumi 15% përgjatë boshtit gjatësor;
  • gjatësia e rampës së pjerrët duhet të jetë e kufizuar; në të kundërt ajo duhet të ndërpritet me një shesh pushim në mënyrë që të ndalohet rënia e personit;
  • mbajtëset duhet të jenë të fiksuara nga të dyja anët e rampës dhe shesh pushimit;
  • preferohet një ndriçim natyral anësor dhe në pamundësi me ndriçim artificial, edhe ky anësor, me çelës të dallueshëm në errësirë i vendosur në çdo shesh pushim;
  • rampat e shkallëve duhet të jenë lehtësisht të perceptueshme edhe nga ata që kanë aftësi të kufizuara në shikim apo vështirësi në shikim, nëpërmjet vendosjes të shiritave shënjues.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Rampa duhet të plotësojë kushtet:
– pjerrtësi të lejuar deri në 1:20 (5%);
– gjerësi së paku 120 cm në hapësirat e jashtme, gjegjësisht më së paku 90 cm në hapësirat e brendshme;
– shesh pushime horizontale me dimensione minimale prej 150 x 150 cm ose 140 x 170 cm në drejtim të tërthortë dhe 170 cm në drejtim gjatësor nga ana e kundërt e lëvizjes, e vendosur në çdo 10 m të gjatësisë së rampës,
– sipërfaqe relievore kundër rrëshqitëse;
– rrethim të ndërtuar me dorëza mbajtëse në pjesën e pambrojtur, ose në pamundësi një bordurë të paktën me 10 cm lartësi;
– dorezë mbajtëse me diametër 4 cm, e formatuar në mënyrë që mund të kapet me pëllëmbë, e vendosur në dy lartësi – prej 60 cm dhe 90 cm;
– rrethim i rampës, i cili gjendet në hapësirat e jashtme, doreza mbajtëse e tij e realizuar në mënyrë të tillë që të mos jetë e ndjeshme nga ndryshimet termike;
– rrethim me sipërfaqe prej qelqi i shënuar dukshëm;
– pjerrësia e platformave nuk duhet t’i kalojë 8%.

Vendimin Nr.1503, datë 19.11.2008 rregulloren “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Ashensorët

  • Ashensorët duhet të kenë një kabinë me përmasa minimale të tilla që të bëjë të mundur përdorimin nga ana e një personi në karrige me rrota.
  • Dyert e kabinës dhe të katit duhet të jenë automatike dhe me përmasa të tilla që të lejojnë futjen e karriges me rrota.
  • Sistemi i hapjes së portave duhet të jetë i pajisur me një mekanizëm të përshtatshëm (qelizë fotoelektrik, krahë të lëvizshëm) për ndalimin dhe zmbrapsjen e mbylljes në rastin e bllokimit të derës.
  • Kohët e hapjes dhe të mbylljes së dyerve duhet të sigurojnë futjen me lehtësi të personave në karrige me rrota. Stacionimi i kabinës në sheshet e ndalimit duhet të bëhet me dyer të mbyllura.

Vendimin Nr.1503, datë 19.11.2008 rregulloren “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

  • Butonat e komandimit nga brenda dhe nga jashtë duhet ta kenë komandën më të zgjatur në një lartësi të përshtatshme për personin në karrige me rrota dhe të jenë të përshtatshme për përdorim nga personat që kanë aftësi të kufizuar në shikim (vendosja e butonave me shkrimin Braill).
  • Në brendësi të kabinës duhet të vendoset një citofon, një zile alarmi, një dritë emergjence, një sinjal me ndriçim i cili konfirmon marrjen nga jashtë të thirrjes së alarmit.
  • Shesh pushimi para derës së kabinës duhet të ketë një hapësirë të tillë sa të mbajë një karrige me rrota dhe të lejojë manovrimet e nevojshme për futjen e saj.
  • Duhet siguruar që ndalimi në kate të garantojë të njëjtën kuotë të dyshemesë së kabinës me atë të shesh pushimit.

Vendimin Nr.1503, datë 19.11.2008 rregulloren “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Ashensorët duhet të plotësojnë kushtet:
Në objektet, që shërbejnë për shërbime ndaj publikut, ashensori duhet të ketë karakteristikat e
mëposhtme:

– kabinë me përmasa të brendshme 140 cm gjatësi dhe 110 cm gjerësi;
– derë me hapësirë 80~90 cm e vendosur nga ana e shkurtër;
– platformë shpërndarjeje përpara derës së kabinës me përmasa minimale 150 x 150 cm.

Vendimin Nr.1503, datë 19.11.2008 rregulloren “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Në rastin e përshtatshmërisë të ndërtesave ekzistuese, ku nuk është i mundur instalimi i kabinave me përmasa të mëdha, ashensori mund të ketë karakteristikat e mëposhtme:
– kabina me përmasa minimale me 120 cm gjatësi dhe 80 cm gjerësi;
– dera me hapje ndriçuese minimumi 75 cm e vendosur nga ana e shkurtër;
– platformë shpërndarjeje përpara derës së kabinës me përmasa minimale 140 x 140 cm.

  • Dyert e kabinave dhe të kateve duhet të jenë automatike dhe me rrëshqitje. Në rastin e përshtatshmërisë dera e katit mund të jetë me kanata me mentesha me kusht që të jetë e pajisur me sistem për hapje automatike.

Vendimin Nr.1503, datë 19.11.2008 rregulloren “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

  • Në të gjitha rastet, dyert duhet të qëndrojnë të hapura për të paktën 8 sekonda dhe koha e mbylljes nuk duhet të jetë më e shkurtër se 4 sekonda.
  • Butonat komandues të brendshëm dhe të jashtëm duhet të parashikojnë vendosjen e numrave me reliev dhe shkrimet me përkthim në shkronjat Braille; në afërsi të butonave të jashtëm duhet të vendoset një tabelë referimi për katin me shkronjat Braille.
  • Duhet parashikuar sinjalizimi akustik i mbërritjes në kat dhe aty ku është e mundur, instalimi i një ndenjëseje me palosje me rikthim automatik.
  • Në se në një objekt janë instaluar më shumë se një ashensor të paktën njëri duhet të jetë i përshtatur sipas këtyre rregullave.

Vendimin Nr.1503, datë 19.11.2008 rregulloren “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Servo-shkallët dhe platformat ngritëse*
Servo-shkallët dhe platformat ngritëse janë pajisje të përshtatshme që lejojnë, në alternative të ashensorit ose platforme të pjerrët, kalimin e një disniveli nga personat me aftësi të kufizuara lëvizëse. Pajisje të tilla janë pranuar si një metodë alternative e ashensorëve në ndërhyrjet e përshtatjes ose për kalimin e ndryshimeve të kuotave.

  • Këto pajisje duhet të garantojnë lehtësisht futjen dhe stacionimin e personit në këmbë, të ulur ose në karrige me rrota dhe një manovrim të lehtë të komandave të sigurisë, si të personave që ato transportojnë ashtu edhe të atyre që mund të përballen me pajisjen në lëvizje.
  • Këto platforma duhet të pajisen me sistem kundër rënies, prerjes, shtypjes, përplasjeve dhe me pajisje të përshtatshme për të garantuar sigurimin e lëvizjes mekanike, elektrike dhe të komandimit. Stacionimi i pajisjes duhet të bëhet në anë të shkallës ose në anë të platformës së palosur në drejtim të murit ose e futur në dysheme.
  • Hapësira para platformës, si në pozicionin e nisjes, ashtu edhe në atë të mbërritjes, duhet të jetë e tillë që të lejojë hyrjen ose daljen me lehtësi nga ana e personave në karrige me rrota.
  • Dyert e hyrjes së çdo ndërtese: duhet të jenë lehtësisht të manovrueshme, ku tipi dhe hapësirat e tyre të lejojnë kalimin me lehtësi edhe nga personat në karrige me rrota. Pragu i derës përpara dhe pas saj duhet të jetë në të njëjtin rrafsh me sipërfaqet e ambienteve. Nevojitet të përcaktohen përmasat e hapësirës para dhe pas derës, duke iu referuar manovrave që do të bëhen me karrigen me rrota, gjithashtu edhe me llojin e hapjes. Lejohen disnivelet lidhur me madhësinë e derës së hyrjes të një ndërtese, ose në ndërhyrjet në rikonstruksion, mjafton që këto të jenë të kufizuara dhe të tilla që të mos pengojnë kalimin e një personi në karrige me rrota. Për sa i përket përmasave, pozicionimit dhe manovrimit, dera duhet të jetë e tillë që të lejojë një hapje të lehtë të kanatit ose kanateve nga të dyja anët e përdorimit. Këshillohen dyer rrëshqitëse ose me kanate në formë libri, ndërkohë duhen evituar dyert rrotulluese, me mbyllje automatike jo të ngadalta si edhe ato prej xhami nëse nuk janë të pajisura me elemente sigurie. Dyert prej xhami duhet të jenë lehtësisht të dallueshme me anë të vendosjes së sinjaleve përkatëse.
    Dyert, hapësirat e dyerve të hyrjes së çdo ndërtese dhe të çdo njësie të patundshme duhet të jenë të paktën 80 cm. Hapësira e dyerve të tjera duhet të jetë të paktën 75 cm.

 

*Servo-shkallët ndahen në kategoritë e mëposhtme: a) me shkallë për transportin e personave në këmbë; b)me ndenjëse për transportin e personave ulur; c) me shkalle me ndenjëse që paloset për transportin e personave në këmbë ose ulur; d) me platformë të palosshme për transportin e personave në karrige me rrota; e) me platformë dhe ndenjëse që paloset për transportin e personave në karrige me rrota ose të personit të ulur.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Dorezat: Janë të preferuara dorezat në formë leve të harkuara dhe të rrumbullakëta. Lartësia e dorezave duhet të jetë midis 85 dhe 95 cm (e këshillueshme 90 cm) dhe për dritare në lartësinë 90~120 cm.
Dyshemetë duhet të jenë të sheshta dhe të rrafshëta mes tyre dhe në pjesët e përbashkëta me përdorim publik, jo rrëshqitëse. Ndryshimet e nivelit duhet të përfshihen ose të kapërcehen nëpërmjet platformave të pjerrëta të përshtatura në mënyrë të tillë që të mos krijojnë pengesa për kalimin e personave në karrige me rrota. Në rastin e disniveleve të dyshemeve duhet të kryhet sinjalizimi me ndryshime ngjyrash. Këndet e pragjeve duhet të jenë të rrumbullakosura.
Dyshemetë, disnivelet e mundshme të tyre nuk duhet t’i kalojnë 2,5 cm.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Pjesët e përbashkëta të ndërtesës: nevojitet një përcaktim i qartë i rrugëve të kalimit, mundësisht me ndryshime të dukshme të llojit të materialit dhe ngjyrës së shtrimit. Grilat e përdorura në sipërfaqen e dyshemesë duhet të kenë rrjeta me madhësinë e hapësirës që të mos krijojnë pengesa ose rreziqe për rrotat, shkopinjtë mbajtës, etj. Fshirëset e këmbëve duhet të jenë të futura brenda në dysheme dhe të vendosura mirë.
Pajisjet e palëvizshme në njësitë e mjedisit: duhet të vendosen në mënyrë të tillë që të lejojnë kalimin e personit në karrige me rrota, si edhe përdorimin me lehtësi të pajisjeve që ato kanë. Duhet t’u jepet përparësi përdorimit të pajisjeve me material dhe ndërtim jo prerëse dhe pa kënde të mprehta.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Kutitë për postën/ kërkesat/ ankesat në institucion duhet të jenë të vendosura në një lartësi të tillë që të mund të përdoren me lehtësi edhe nga personat në karrige me rrota, duke respektuar lartësinë jo më shumë se 140 cm.
– Institucioni duhet të ketë një person përgjegjës për të ndihmuar personat me aftësi të kufizuara për plotësimin e “akomodimit të arsyeshëm”.
– Hapësirat e dyerve janë një nga elementet që ndikon në përdorimin ose jo të godinës nga personat me aftësi të kufizuara.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”


– Ashensor në respektim të standardit të hapësirës së derës dhe të hapësirës brenda ashensorit. Komandat e ashensorit duhet të kenë shkrimin brail për të verbrit dhe në hyrje të tij duhet të jetë shiriti i ashpër, sinjalizues për ta.
– Godinat, në hapësirat e përbashkëta, me fluks më të madh lëvizjesh, duhet të kenë shiritat e ashpër orientues në dysheme për personat e verbër, para dhe pas çdo disniveli brenda katit, shiritat e ashpër sinjalizues për ta.

Vendosja e tabelave udhëzuese

  • Institucioni për plotësimin e kërkesave për “përshtatje të arsyeshme” duhet të krijojë një rubrikë të veçantë në faqen online të institucionit si dhe të hartojë një format tip “kërkese” për t’ia vënë në dispozicion çdo personi me kërkesë të tij për të evidentuar nevojën e tij për “akomodim të arsyeshëm”.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Sportelet pritëse të publikut

  • Në vendet e hapura për publikun, ku kontakti me njerëzit bëhet nëpërmjet tavolinave, duhet parashikuar një hapësirë e përshtatshme e lirë, mundësisht në një ambient të ndarë, që të bëhet një pritje normale, ku përveç të tjerash mund të vendosen një numër vendesh të mjaftueshëm për t’u ulur (preferohen karriget e ndara).
  • Distanca përpara çdo tavoline duhet të jetë të paktën 150 cm dhe anash të paktën 120 cm me qëllim kalimin me lehtësi mes tavolinave.
  • Në vendet e hapura për publikun, në të cilat kontakti me njerëzit bëhet nëpërmjet sportelit të banakut të zgjatur ose në mure, duhet mundësuar një pritje e përshtatshme për publikun, duhen krijuar hapësira të lira, mundësisht në ambiente të ndara, ku mund të bëhet një pritje normale, në të cilën përveç të tjerash mund të vendosen një numër i caktuar vendesh për t’u ulur (preferohen karriget e ndara).

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

  • Për sa u përket flukseve të veçanta të njerëzve, duhet të parashikohen barriera ndarëse udhërrëfyese, të cilat duhet të jenë me një gjatësi të njëjtë me atë të radhës të njerëzve dhe që konsiderohet si mesatarja e flukseve të mëdha dhe me një gjerësi minimale prej 70 cm.Barriera që ndan rrugën e afrimit te sporteli nga ai i daljes duhet të ndërpritet nga një distancë prej 120 cm në përfundim të pengesave të banakut të zgjatur ose të planit të punës së sportelit në mur. Në çdo rast barrierat ndarëse udhërrëfyese nuk duhet të kenë një gjatësi më të madhe se 400 cm. Barrierat ndarëse udhërrëfyese duhet të jenë të fiksuara fort në dysheme dhe të kenë një lartësi në nivelin e një bordure prej 90 cm.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

  • Të paktën një sportel duhet të ketë planin e përdorimit për personat në karrige me rrota, i vendosur në një lartësi baras me 90 cm nga toka në vendin e rezervuar për publikun.
  • Në vendet e hapura për publikun ku kontakti me njerëzit bëhet nëpërmjet banakut të zgjatur, të paktën një pjesë e tyre duhet të kenë një plan përdorimi për njerëzit, i vendosur në një lartësi baras me 85 cm nga toka.
  • Pajisjet automatike të çdo lloji për përdorim publik, të vendosura në brendësi ose jashtë njësive të patundshme të hapura për publikun, duhen që për nga pozicioni, lartësia dhe komandat të mund të përdoren nga personat në karrige me rrota.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Sporteli duhet të plotësojë këto kushte:
– sipërfaqen e sipërme të realizuar në lartësi deri në 85 cm, me lartësi shikimi jo më pak se 70 cm, i realizuar në formë konsoli me thellësi e afrimi jo më pak se 50cm;
– shenja e arritshmërisë;

Sporteli i përshtatur për persona që nuk dëgjojnë, ose me dëgjim të dobësuar, persona që nuk shikojnë ose me shikim të dobësuar, është sporteli me lartësi të zakonshëm, i cili duhet të plotësoj këto kushte, të ketë:
– mjetin komunikues ndihmës;
– nga dera kryesore hyrëse në ndërtesë deri te sporteli vendosen vijat relievore drejtuese në drejtim të lëvizjes;
– shenja e arritshmërisë.

Kur në sallë ndodhen tri ose më shumë sportele që shërbejnë për të njëjtin qëllim, njëri prej tyre duhet të plotësoj kushtin e përshtatjes për PAK shfrytëzues të karrocave, dhe një për persona që nuk dëgjojnë, ose me dëgjim të dobësuar, persona që nuk shikojnë ose me shikim të dobësuar.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Shërbimet higjienike në godinë duhet të garantojnë: nëpërmjet hapësirave të llogaritura, manovrimet e nevojshme të një karrigeje me rrota, për përdorimin e pajisjeve sanitare, në veçanti:

– hapësira e nevojshme për afrimin anësor të karriges me rrota te WC-ja;
– hapësira e nevojshme për afrimin ballor të karriges me rrota te lavamani, i cili duhet të jetë i llojit të futur, duhet të jetë minimumi 80 cm e matur nga ana e përparme e lavamanit. Gjithashtu duhet të kenë përparësi instalimi i rubineteve me levë;
– vendosja e një mbajtëseje të përshtatshme dhe e një zileje emergjence e vendosur afër WC-së;
– Hapësira e lirë për lëvizjen me karrocë për PAK duhet të jetë me sipërfaqe rrethore me diametër të paktën 150 cm;
– Të gjitha pajisjet duhet të kenë kontrast të theksuar në ngjyrë nga dyshemeja dhe muret;
– Instalim i mekanizmit të hapjes së derës nga jashtë në rast dhënie të ndihmës së shpejtë.

Vendimi Nr.1503, datë 19.11.2008, Rregullorja “Për shfrytëzimin e hapësirave nga ana e personave me aftësi të kufizuar”

Rrugët horizontale dhe korridoret duhet të kenë një gjerësi minimale 100 cm, dhe zgjerime të përshtatshme për të lejuar ndryshimin e drejtimit të lëvizjes nga ana e personit në karrige me rrota. Këto zgjerime duhet të realizohen në pjesët fundore të korridoreve dhe gjithashtu të parashikuara për t’u realizuar çdo 10 m në zhvillim linear. Për pjesët e korridorit ose të sheshpushimeve ku hapen dyert duhen përshtatur zgjidhje teknike në përputhje me mënyrat e hapjes së dyerve dhe të hapësirave të lira të nevojshme për kalimin, të përcaktuara në pikën 1.1 të këtij neni, si dhe zgjidhjet teknike.